غوث‌الدین، کشاورزی اهل جنوب افغانستان، در سال ۲۰۱۹ از یک بازرگان ایرانی پیشنهادی برای تاسیس یک کارخانه تولید متامفتامین که به مخدر «شیشه» یا «کریستال» مشهور است، دریافت کرد. بازرگان ایرانی به او گفت که امکانات تاسیس کارخانه را برای او فراهم می‌کند و برای کاشت گیاه افدرا و تبدیل آن به متامفتامین به او آموزش می‌دهد. غوث‌الدین هم که در اثر خشکسالی‌ها مداوم دیگر نمی‌توانست از طریق کشت و برداشت خشخاش معیشت خانواده‌اش را تامین کند، این پیشنهاد بازرگان ایرانی را پذیرفت. او در کنار مزرعه‌اش یک کارخانه تولید متامفتامین برپا کرد و مواد لازم برای کاشت گیاه افدرا را نیز تهیه کرد. غوث‌الدین اکنون یکی از تولیدکنندگان متامفتامین در غرب افغانستان است و مشتریانش هر سال بیشتر می‌شوند. او به واشنگتن‌پست گفت که اگرچه زمانی اوضاع اقتصادی خانواده‌اش کاملا خراب بود، حالا به قدر کافی درآمد دارد تا خانواده‌اش را سیر نگه دارد و برای عروسی پسرانش پول پس‌انداز کند.
روزنامه واشنگتن‌پست در گزارشی مفصل که روز دوشنبه، ۱۲ اردیبهشت (۲ مه)، منتشر شد، از رشد سریع صنعت تولید متامفتامین در افغانستان خبر می‌دهد. در این گزارش که برای تهیه آن با تولیدکنندگان، فروشندگان و کشاورزان در غرب افغانستان صحبت شده، آمده است که این صنعت در افغانستان به‌سرعت در حال توسعه است.
کشاورزان در قندهار به واشنگتن‌پست گفتند که گیاه افدرا در کوه‌ها و صحراهای جنوب افغانستان به‌خوبی رشد می‌کند و هزینه‌های نگهداری و مراقبت آن اندک است. این گیاه مانند بوته‌های خشخاش آسیب‌پذیر نیست و روند تبدیل کردن آن به متامفتامین هم از تبدیل تریاک به هرویین آسان‌تر است.
شیوه تولید متامفتامین به گونه‌ای است که کشاورزان پس از جمع‌آوری بوته‌های خشک افدرا، آن را آسیاب می‌کنند تا به پودر تبدیل شود. پس از آن، پودر افدرا را با چند نوع ماده شیمیایی مخلوط می‌کنند و می‌جوشانند و محصول را در معرض نور آفتاب قرار می‌دهند تا خشک و به متامفتامین قابل‌مصرف تبدیل شود.
مناسب بودن آب‌وهوای جنوب افغانستان برای رشد گیاه افدرا و همچنین آسان بودن تولید متامفتامین، برای کشاورزان این منطقه زمینه لازم را فراهم کرده است تا با امکانات اندک، برای خود کارخانه‌های تولید متامفتامین راه بیندازند و تولیداتشان را به بازار عرضه کنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
گزارشگران واشنگتن‌پست از بازار بزرگی در شهرستان بکواه در استان فراه دیدن کرده‌اند که در آن، روزانه ده‌ها کیلوگرم مواد مخدر معامله می‌شود. در گزارش این روزنامه آمده است: «یکی از پرجنب‌وجوش‌ترین قطب‌های عرضه مواد مخدر در افغانستان، در غرب قندهار است که به ردیفی از مغازه‌های غبارآلود منتهی می‌شود. بالای این مغازه‌ها پرچم طالبان نصب است و عمده‌فروشانی مانند عبدالودود که اینجا کار می‌کنند، هر هفته، ده‌ها کیلو متامفتامین جا‌به‌جا می‌کنند.»
ارزش یک کیسه نیم کیلویی متامفتامین که در خیابان‌های اروپا و آمریکا ده‌ها هزار دلار قیمت دارد، در بازار بکوا ۲۵۰ دلاراست. عبدالودود می‌گوید صنعت تولید متامفتامین به‌سرعت در حال رشد است و او انتظار دارد هر هفته ۲۰ کیلو مواد در بازار بکواه خریدوفروش کند.
سال‌ها است که افغانستان تولیدکننده اصلی تریاک در جهان است اما اکنون در حال تبدیل شدن به قطب اصلی تولید متامفتامین است. بحران اقتصادی روزافزون در افغانستان و نبود هیچ ممانعت و فشاری روی تولیدکنندگان این ماده مخدر صنعتی باعث شده است تا کشاورزانی که از خشکسالی آسیب دیده‌اند، به کشت افدرا و تولید متامفتامین روی بیاورند.
دیوید منسفیلد، کارشناس اقتصاد غیرقانونی که اخیرا گزارش‌هایی از افغانستان برای بانک جهانی و کمیسیون اروپا تهیه کرده است، به واشنگتن‌پست گفت: «کارخانه‌های تولید متامفتامین در جنوب افغانستان در ماه‌های اخیر، بسیار شلوغ بوده‌اند.» او با استناد به منابع و تصاویر ماهواره‌ای گفت که مقدار زیادی گیاه افدرا به کارخانه‌های تولید متامفتامین منتقل شده است و کشاورزان بدون‌محدودیت در این زمینه کار می‌کنند.
دولت پیشین افغانستان هم هیچ محدودیتی برای کشاورزان و قاچاقچیانی که در تولید متامفتامین نقش دارند، وضع نکرده بود. طالبان نیز تاکنون در این زمینه اقدامی نکرده است؛ هرچند فرماندهان این گروه هرازگاهی از بازارها و مغازه‌های فروش این مواد بازدید می‌کنند و از عرضه‌کنندگان آن پول طلب می‌کنند.
عبدالودود که از عمده‌فروشان این مواد در بازار بکواه است، در مورد رشد سریع تولید این مواد در جنوب افغانستان می‌گوید: «تنها دلیلی که ما به این تجارت روی آوردیم، این است که شغل دیگری وجود ندارد. اگر اوضاع اقتصادی بدتر شود، حتما افراد بیشتری تولید متامفتامین را شروع خواهند کرد.»
رهبر گروه طالبان اواسط فروردین‌ماه، فرمان ممنوعیت کشت، تولید و قاچاق تریاک و انواع مواد مخدر را صادر کرد، اما تاکنون هیچ نشانه‌ای از اقدام عملی طالبان در این زمینه دیده نشده است. کارشناسان و افراد مطلع بعید می‌دانند که طالبان یکی از مهم‌ترین منابع عایداتی خود را متوقف کند.
اندرو کانینگهام، رئیس بازار مواد مخدر و جرم در آژانس مواد مخدر اروپا (EU drugs agency) گفت که بخش قابل‌توجهی از درآمد طالبان از مالیات بر کالاهای غیرقانونی است و مواد مخدر هم یکی از این کالاها است. بر اساس یک گزارش سازمان ملل متحد، تنها در سال ۲۰۱۹، طالبان از مالیات وضع‌شده بر تجارت مواد مخدر، ۱۱۹ میلیون دلار به دست آورد.
افغانستان در میان کشورهای جهان، بالاترین آمار افراد معتاد به موادمخدر را دارد؛ در حالی که در این کشور برای معالجه معتادان امکانات بسیار اندک است و فروپاشی دولت پیشین افغانستان که به سقوط اقتصاد این کشور و افزایش سریع فقر و بیکاری منجر شد، خطر گسترش اعتیاد در میان رده‌های مختلف سنی را افزایش داده است.
خشکسالی‌ها پی‌درپی به وضعیت اقتصادی کشاورزان افغانستان به‌شدت آسیب زد و بسیاری از منابع درآمدی آنان را از بین برد. حالا کشت گیاه افدرا و تولید متامفتامین به عنوان یک گزینه قابل‌دسترس برای همه مطرح شده است و در صورتی که جلو رشد سریع صنعت تولید متامفتامین در افغانستان گرفته نشود، این کشور می‌تواند بخش عمده نیازهای همه کشورهای جهان را رفع کند؛ تا جایی که در چند سال اخیر، بسته‌های متامفتامین تولید افغانستان از استرالیا گرفته تا آمریکا و از شهرهای اروپایی تا جنوب آسیا، کشف شده است.
